ک در پایان برخی کلمه ها نشانه چیست

ک در پایان برخی کلمه ها نشانه چیست

ک (پسوند تصغیر)

اگر اسم علامت تصغیر داشته باشد، آن را مصغر می‌نامند. مصغر اسمی است که مفهوم خردی و کوچکی را برساند. اسم مصغر یا به کوچکی از نظر اندازه دلالت می‌کند یا به کوچکی از نظر معنوی. صفت نیز گاهی مصغر می‌شود، مانند بَدَک، کَمَکی، بیشترک، پیشترک.

تصغیر سه علامت دارد: «ک» (دخترک)، «چه» (باغچه)، «و» (خواجو).

«ک» تصغیر گاهی بی‌ارزش بودن را می‌رساند، مانند مردک، عالمک؛ و گاهی تحبیب و دلسوزی را، مانند طفلک، مامک و گاهی نیز شباهت یا داشتن رنگی را، مانند موشک، خروسک، زردک، سُرخَک.

در بعضی لهجه‌ها در مقام تعریف و تصغیر، به اسم، های بیان حرکت می‌افزایند، مانند پسره، دختره. اگر کلمه‌ای به «ا» یا «و» ختم شده باشد.

قبل از «ک»، «ی» می‌افزایند، مانند پایَک، مویَک.

اگر کلمه‌ای به‌های بیان حرکت ختم شده باشد، «ه» به «گ» بدل می‌شود، مانند جوجه< جوجگ.

گاهی «چه» به «زه/ ژه» تبدیل می‌شود، مانند نیچه< نیزه؛ مویچه< مژه. پسوند «ـ ویه» (- uye) را از علامتهای تصغیر دانسته‌اند: شیرویه، بابویه، ماهویه. گاه در تصغیر با چه، بر خلاف قیاس، یک «ی» نیز می‌آید: دریچه، (دنبلیچه (دنبالیچه)). گاه در یک قید، «ی» نکره و «ک» تصغیر باهم جمع می‌شوند: کَمَکی، لَختکی، نَرمکی.

فهرست واژه‌ها و نام‌ها با پسوند تصغیر ک[ویرایش]

«ک» در واژه‌هایی مانند نمک و برمک پسوند نیست.

واژه‌های عمومی[ویرایش]

ابزار و وسایل[ویرایش]

گیاهان[ویرایش]

جانوران[ویرایش]

جغرافیا[ویرایش]

fa.wikipedia.org

fa.wikipedia.org .

آینه ادب

پسوند  « ـَ ک »  و انواع آن :

یکی از پسوند های معروفی که به اسم می چسبد و واژه ی غیرساده می سازد، پسوند « ـَ ک» است که مفهوم هایِ مختلفی را در کلمه به وجود می آورد. 

انواعِ  ـَ ک در زبان فارسی :  

در جزوه ٔ کافنامه ٔ کسروی مجموعاً هجده معنی برای کاف پسوند و هاء پسوند (هاء بدل از کاف) با هم آمده و بعضی از آن معانی را در اینجا می توان دید.                                                                                                                                         

۱ ـ  نشانه ی تصغیر : مفهومِ کوچکی و خُردی را می رساند . 

مانند : پرید از شاخکی بر شاخساری       گذشت از بامکی بر جو کناری

شاخَک = شاخ  + ـَ ک : شاخه ی کوچک       بامَک = بام +  ـَ ک: به معنی بامِ کوچک       

ای مرغک خرد ز آشیانه      پرواز کن و پریدن آموز

مُرغَک = مرغ + ـَ ک: مرغِ کوچک

زاغکی قالب پنیری دید       زود به دهان برگرفت و پرید

زاغَک = زاغ + ـَ ک : زاغِ کوچک 

 اتاقَک = اتاق + ـَ ک : اتاقِ کوچک    

داستانَک = داستان + ـَ ک : داستانِ کوچک

شهرَک = شهر + ـَ ک : شهرِ کوچک       

پایَک = پای + ـَ ک : پایِ کوچک     

کمانَک = کمان + ـَ ک : کمانِ کوچک     

 پیامَک = پیام + ـَ ک : پیامِ کوچک 

 ۲ ـ نشانه ی ترحّم و دلسوزی: مفهومِ دلسوزی را در بردارد:

 طفلَک: به معنیِ طفلِ ترحُّم انگیز 

 بیندیش از آن طفلک بی پدر      سعدی 

۳ ـ نشانه ی شباهت: مفهومِ شباهت به چیزی را ،نشان می دهد:

پشمَک: به معنیِ نوعی خوراکی به شکلِ الیاف پشم 

عروسک، پفک، کرمک، پستانک ، پشمک ، پولک ، جولاهک ، چشمک ، دستک ، ناخنک ، مخملک

۴ ـ نشانه ی حالت : مفهومِ حالت و چگونگی را، بیان می کند:

 نرمَک: به معنیِ به صورتِ نرم

چو موی از سر مرزبان باز کرد      بدو مرزبان نرمک آواز کرد    نظامی 

 ۵ ـ نشانه ی تحقیر و توهین: مفهومِ توهین و کوچکی باطنی را با خود دارد:

 مردَک: به معنیِ مرد پَست و فرومایه 

مردکی خشک مغز را دیدم         رفته در پوستین صاحب جاه   سعدی (گلستان)

۶ - نشانه تحبیب : مفهوم دوست داشتن را می رساند:

 پسرک: پسر دوست داشتنی – دخترک

۷ - نشانه همراهی : مفهوم همراه بودن آن اسم را به چیزی می افزاید:

سنگک : نانی که به همراه سنگ پخته می شود. 

باد بادک –  لیسک

۸ - نشانه تفخیم و تعظیم :گاهی معنی تعظیم و بزرگداشت و اعزاز و اظهار محبت می دهد:

ayneyeadab.blog.ir

ayneyeadab.blog.ir .

ادبیات فارسی

انواعِ  ـَ ک در زبان فارسی :                                                                                                                                             

1 ـ  نشانه ی تصغیر : مفهومِ کوچکی و خُردی را می رساند .

مانند : بامَک ( بام +  ـَ ک ) به معنیِ (بامِ کوچک )

 2 ـ نشانه ی ترحّم و دلسوزی: مفهومِ دلسوزی را دربر دارد.

مانند: طفلَک (طفل+ ـَ ک) به معنیِ(طفلِ ترحُّم انگیز) 

3 ـ نشانه ی شباهت :مفهومِ شباهت به چیزی را ،نشان می دهد.

مانند: پشمَک (پشم+ ـَ ک)به معنیِ (نوعی به شکلِ الیاف پشم )

4ـ نشانه ی حالت : مفهومِ حالت وچگونگی را، بیان می کند.

مانند: نرمَک(نرم + ـَ ک)به معنیِ(به صورتِ نرم)   

 5 ـ نشانه ی تحقیر و توهین : مفهومِ توهین را با خود دارد.

مانند:مردَک (مرد+ ـَ ک)به معنیِ(مردپَست وفرومایه)

* مثال هایی برایِ  پسوند تصغیر ( کوچکی):

شاخَک (شاخ  + ـَ ک )    =   شاخه ی کوچک

 اتاقَک ( اتاق + ـَ ک ) =    اتاقِ کوچک

بامَک  ( بام  +  ـَ ک )   =   بامِ کوچک    

داستانَک ( داستان + ـَ ک )     =  داستانِ کوچک

شهرَک ( شهر+ ـَ ک )       =      شهرِ کوچک      

 مُرغَک ( مرغ + ـَ ک )       =  مرغِ کوچک

پایَک ( پای + ـَ ک )          =      پایِ کوچک    

کمانَک  (کمان + ـَ ک )      =   کمانِ کوچک

زاغَک ( زاغ + ـَ ک )         =   زاغِ کوچک     

 پیامَک ( پیام + ـَ ک )           =   پیامِ کوچک

[

انواع" ک "در زبان فارسی:

1-      ک تصغیر: بیان کوچکی ظاهری : مثال : اتاقک – شهرک  –  سَرک – چشمک

2-      ک تحقیر : بیان کوچکی باطنی :  مردک – زنک

3-      ک تحبیب : پسرک – دخترک

4-      ک ترحم : غلامک – حیوانک

5-      ک تشبیه : عروسک – پفک – شاپرک – کرمک

6-      ک همراهی : سنگک  –  باد بادک –  لیسک

7-      ک تعظیم : حسنک وزیر

8-      ک نسبی : زردک – سفیدک – سیاهک – سرخک

sharifzadegan.blog.ir

sharifzadegan.blog.ir .